DU LỊCH DUBAI - AI CẬP

NGÀY 1: Chúng tôi ra sân bay đưa ra phi trường Tân Sơn Nhất để làm thủ tục đáp chuyến bay của Hãng hàng không Việt Nam mang số hiệu VN853 lúc 15:30 đi Bangkok. Đến Bangkok lúc 17:00. Chuyển tiếp chuyến bay EK373 lúc 20h25 của Hãng hàng không Emirates Airlines đi các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), trong đó Dubai là một tiểu bang trong số 7 tiểu bang của UAE. Tới Dubai lúc 23h30. Tại nơi làm thủ tục xuất nhập cảnh (XNC) các nhân viên mặc trang phục truyền thống của đạo Hồi, nam thì đồ trắng, đội khăn trắng, nữ thì mặc toàn đồ đen và quấn khăn đen. Nhìn ai cũng đẹp, đặc biệt là đàn ông Hồi giáo, người nào cũng to, cao, râu quai nón được chăm chút rất công phu. Thủ tục XNC ở sân bay có lẽ đơn giản nhất thế giới, khách không cần phải khai báo XNC mà chỉ cần xuất trình hộ chiếu và visa là xong. Nhân viên làm thủ tục luôn nở nụ cười thân thiện.

Bước ra bên ngoài sân bay, gặp ngay cái nóng hầm hập của sa mạc. Mặc dù đã 22h nhưng nhiệt độ ngoài trời vẫn ở vào khoảng 35 độ, nhưng đây là cái nóng khô nên không làm toát mồ hôi như ở nhà. Dubai hoạt động về đêm là chủ yếu, để tránh cái nóng ban ngày. Các siêu thị đều mở cửa tới 24h, nhiều cửa hàng mở tới sáng. Khi mặt trời xuất hiện là lúc mọi người đi ngủ, chỉ có những người làm việc tại các cơ quan hành chính mới phải dậy sớm đi làm.

Sức sống của Dubai hoá ra chỉ nhìn nhận qua cửa kính sân bay là sai hết. Dubai không hề có mỏ dầu nào cả, trước kia nơi đây chỉ có sa mạc và cát trắng. Người Anh đã xây dựng ở đây sân bay, bến cảng nhưng người dân Dubai trước kia vẫn nghèo. Chỉ từ khi Hoàng thân Mohammed Bin Rashidal Maktoum trị vì Tiểu bang này, Dubai mới cất cánh. Với chính sách kinh tế mở cho hàng hoá và nguồn nhân lực nước ngoài, khuyến khích đầu tư, bảo đảm quyền lợi cho các nhà đầu tư... Dubai trở thành miền đất hứa, một ốc đảo bình yên cho tất cả những ai mong muốn đầu tư và tìm kiếm việc làm.

Đến nhận phòng tại khách sạn Millennium nghỉ ngơi. Chúng tôi chẳng hề ngạc nhiên khi sân bay quốc tế Dubai hiện là điểm hạ cánh của hơn 100 hãng hàng không trên thế giới bởi lẽ Dubai đang có những dự án xây dựng khổng lồ và sự phát triển của nhiều nghành công nghiệp. Dubai đang trở thành điểm đến thu hút các du khách trên toàn thế giới, nó như là "thánh địa" của thế giới vật chất, cùng với các kỷ lục Guinness như toà nhà cao nhất thế giới (đang được xây dựng), khu mua sắm lớn nhất thế giới, Đảo nhân tạo lớn nhất thế giới, khu trượt tuyết trong nhà lớn nhất thế giới hay khách sạn 7 sao sang trọng nhất thế giới.

Ngày 2: DUBAI - CAIRO

Sau khi ăn sáng tại khách sạn, chúng tôi khởi hành tham quan thành phố Dubai: Trước hết là khu Bastakia cùng nhà thờ hồi giáo Jumetrah từ bên ngoài. Sau đó, xe bus đưa chúng tôi đi 1 vòng City Tour để xem vài công trình kiến trúc nổi tiếng của Dubai. Chúng tôi bắt đầu hành trình tham quan thành phố: khách sạn 7 sao sang trọng nhất thế giới Burj Al Arab (chụp ảnh từ bên ngoài): đây là khách sạn "đỉnh cao" nhất thế giới (tiền sảnh đón khách nằm ở độ cao 600 feet trên mặt nước biển) luôn thu hút đám đông đến chụp ảnh lưu niệm hoặc dùng bữa tối trong lúc theo dõi đàn cá lượn lờ trong một bể nước vĩ đại. Theo giới chuyên ngành du lịch thì sau 30 năm nữa may ra Burj Al Arab Hotel mới có vẻ cũ kỹ thuộc thời đã qua vì hiện nay với hình dáng một cánh buồm căng gió, trông thật tuyệt diệu. Chúng tôi tiếp tục xem phòng trưng bày Dubai, nhà thờ Hồi giáo, trung tâm vàng gold souk lớn nhất Dubai: khu cửa hàng tạp hoá vàng là nơi bán đồ trang sức bằng vàng có lẽ rộng lớn nhất thế giới. Những món trang điểm bằng vàng không phải dành riêng cho nữ giới mà phục vụ cả quý ông, trẻ em và cả làm vật điểm tô cho căn nhà. Dĩ nhiên không thiếu các món kim hoàn đủ kiểu, đủ cỡ, đủ cấp độ carat và giá. Giá hàng ở đây rất phải chăng. Sau đó đoàn chúng tôi tự do mua sắm. Vật giá mắc mỏ, bà con chỉ ngắm nhìn (window shopping), chẳng ai dám mua. Ăn trưa xong, xe đưa chúng tôi ra phi trường đón chuyến bay EK925 lúc 15h10 đi Ai Cập. Nghe nói khá nhiều lao động VN đang làm việc tại đây nhưng thời gian eo hẹp nên chúng tôi không gặp được ai. Hầu như chỉ chụp hình, quay phim rồi ...chạy.

Có lẽ trên thế giới chỉ có UAE là có số lượng người nước ngoài làm ăn sinh sống đông hơn chính dân số sở tại. Dân số toàn UAE là khoảng hơn 1 triệu người thì số người nước ngoài sống và làm việc tại đây luôn dao động từ 6 đến 8 triệu người. Dubai là một đại công trường với những dự án khổng lồ đang được thực hiện như những câu chuyện thần kỳ trong ngàn lẻ một đêm: Những dự án lấp biển xây dựng đảo nhân tạo theo hình cây chà là - một loại cây ăn trái đặc trưng của sa mạc - chỉ dành bán cho các tỉ phú, triệu phú và những người nổi tiếng; dự án ngăn biển để tạo ra một con sông giữa lòng thành phố; toà tháp cao nhất thế giới gần 200 tầng...

Cao ốc trên sa mạc.

Khu Marina hiện nay là khu phố mới cao cấp của Dubai, chỉ những người giàu có mới đủ tiền mua nhà ở đây. Với hàng trăm toà cao ốc, không cái nào dưới 35 tầng, không cái nào giống cái nào, có nhiều cái nếu đặt ở nước khác sẽ bị cho là điên rồ, nhưng ở Dubai vẫn được phép xây và đã để lại dấu ấn. Sau Marina, chính quyền Dubai tiếp tục lấn sâu vào sa mạc với dự án Sport City số vốn đầu tư hàng trăm tỷ USD.

Tại đây một thành phố vệ tinh của Dubai đã và đang được xây dựng với đường đua xe công thức 1 hiện đại nhất thế giới, trường đua ngựa, hệ thống sân golf do tay gol số 1 thế giới Tiger Wood là huấn luyện viên. Sport City còn có hàng trăm tòa nhà chọc trời giá thành mỗi chiếc từ hàng trăm triệu đến hàng tỷ USD được xây dựng từ nay tới năm 2010. Một tốc độ mà ngay người Mỹ, người Đức, người Nhật cũng phải thán phục.

Tại Dubai và UAE có một chính sách rất hay: tất cả người nước ngoài đều có thể mua được nhà tại đây. Bất cứ ai mua nhà ở đều được cấp visa cho bản thân và gia đình với thời gian 99 năm. Nếu không ở có thể cho thuê được ngay. Không nơi đâu cho thuê nhà dễ và được giá như ở Dubai vì người nước ngoài quá đông, giá nhà lại tăng năm sau cao hơn năm trước.

Việc quản lý xã hội tại Dubai và UAE rất khoa học và hiệu quả. Tại một nước Hồi giáo nhưng những người theo đạo Hindu, Thiên chúa, Phật... sống và làm việc với nhau hòa thuận không hề có xung đột xảy ra, mọi người đều được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ, miễn là họ tôn trọng luật pháp của nước chủ nhà. Đặc biệt, cảnh sát Dubai hoạt động rất hiệu quả dù bất cứ địa điểm nào trong hay ngoài thành phố, khi nhận đựơc tin báo chỉ không đầy 5 phút sau đã có mặt tại hiện trường, xử lý vụ việc hết sức nhanh gọn. Đầu năm 2008, một doanh nhân Việt Nam bị một lái xe taxi người Tuynidi lừa lấy 300 ngàn USD; mặc dù tên ăn cắp đã trốn thoát ra nước ngoài nhưng chỉ với số điện thoại của hắn còn lưu lại trong máy của doanh nhân người Việt mà trong vòng 5 ngày Cảnh sát đã tóm được hắn thu hồi tiền trả cho người bị mất. Khi vị doanh nhân có ý hậu tạ thì nhận được lời từ chối kiên quyết: Chúng tôi không thể nhận vì chúng tôi là cảnh sát Dubai!

Dubai là một thị trường tiêu thụ cực lớn. Ngoài sân bay lớn và nhộn nhịp bậc nhất thế giới, Dubai còn có cảng nước sâu Jabel Ali lớn nhất khu vực Trung Đông với công suất xếp dỡ hàng trăm triệu tấn năm, với hệ thống kho tàng bến bãi thuộc loại hiện đại nhất thế giới. Hàng hoá từ tất cả các nước đều có thể nhập khẩu và bán tại đây. Nếu quá cảnh rồi chuyển đi nước khác thì được tạo điều kiện rất thuận tiện, một container 40 feet từ Dubai về Việt Nam chỉ có 1400USD, rẻ hơn cả Hồng Kông và Singapore. Còn nếu nhập khẩu vào Dubai thì chỉ phải nộp 5% thuế là được bán thoải mái.

Phác thảo Dubai vào năm 2015 với tòa nhà cao nhất thế giới.

Người Dubai rất thoáng trong việc mua sắm, vì phụ nữ không phải đi làm nên sở thích chung của họ là mua sắm. Hàng cao cấp bán tại các đại siêu thị mở khắp nơi chỗ nào cũng đông nghẹt khách. Vì thuế thấp nên hàng cao cấp bán tại Dubai giá rẻ hơn các nơi khác, đã biến nơi đây thành một trong những trung tâm mua sắm lớn nhất thế giới. Thời gian gần đây, Dubai nổi lên như là một trung tâm vàng và kim cương của thế giới. Những ngày cuối tuần, khách từ các nước châu Âu, đặc biệt là lớp nhà giàu mới nổi ở Nga kéo nhau sang đây nghỉ ngơi mua sắm rất đông.

Những người bán hàng tại Dubai là những người nhiệt tình hiếm thấy. Ở đây có một quy định, thiết nghĩ rất nên áp dụng tại Việt Nam: Nếu người bán hàng thiếu tôn trọng khách hàng, không phục vụ chu đáo, có hành vi gian lận, là khách hàng gọi ngay cho cảnh sát, lập tức cảnh sát có mặt triệu ngay người bán hàng về trụ sở, nhẹ thì xử phạt, nặng thì cấm không được kinh doanh. Bình dân hơn thì có Trung tâm thương mại Dragon do người Trung Quốc xây tại ngoại ô trên diện tích 300ha do chính người Trung Quốc bán, với đủ loại hàng hoá từ Trung Quốc đưa sang. Bước đầu hàng Trung Quốc đã thâm nhập được vào thị trường này thông qua tầng lớp bình dân chiếm số đông trong số những người nhập cư tại đây.

Thị trường Dubai hoàn toàn mở, nhưng vẫn có sự phân chia tương đối, người Anh, Mỹ đầu tư vào địa ốc, các trung tâm buôn bán lớn; người Ấn Độ kinh doanh vàng, kim cương và mạng lưới bán lẻ hàng hoá, mảng này đang gặp phải đối thủ cạnh tranh là Trung Quốc; người Pakistan, Bangladesh, Philippines, bước đầu có sự tham gia của Việt Nam chuyên xây dựng các khu đô thị, đường giao thông. Hiện Việt Nam có hơn 15.000 lao động đang làm việc tại UAE. Hệ thống tàu điện trên cao đầu tiên xây dựng tại Dubai là do Cty Vinaconex xây dựng, là nhà thầu phụ cho các Cty Nhật Bản. Trong khi các cơ quan trong nước đang loay hoay với bài toán giao thông đô thị, hết dự án tàu điện ngầm đến dự án tàu điện trên cao, nhưng rốt cuộc hết năm này sang năm khác chẳng có mét đường nào được xây dựng. Đường phố đã tắc càng thêm tắc, thì người Việt lại đang xây dựng nên những tuyến giao thông hiện đại nhất tại Dubai. Thật là nghịch lý.

Người Việt ta cũng đã bắt đầu tiếp cận với thị trường này. Những hội chợ mở ra thường xuyên tại UAE với sự tham gia của các doanh nhân Việt ngày càng nhiều. Con đường đưa hàng Việt Nam đến nơi này thật vất vả vì chi phí thuê gian hàng ở hội chợ quá cao, nhưng khó khăn hơn là họ không có được một cơ quan đại diện hay xúc tiến thương mại tại Dubai để hỗ trợ đăng ký tham gia, thuê nơi ăn ở hay xin visa trong thời gian tham dự hội chợ.

Burj Dubai 818m - tháp chọc trời siêucao ở Dubai, dự kiến đưa vào sử dụng năm 2009.

Cơ quan xúc tiến thương mại của VN trước đây ở Dubai đã bị đóng cửa, các doanh nghiệp (DN) phải bỏ tiền ra "cắm" người ở lại Dubai để giữ thị trường này. Trong khi các doanh nhân cứ tự mày mò đưa hàng VN vào thị trường này, thì Trung Quốc có hẳn một chiến lược thâm nhập thị trường UAE và Dubai rất quy mô. Chính phủ Trung Quốc đã đầu tư rất lớn xây dựng tại Dubai một trung tâm thương mại rộng 300ha, để các DN của họ đưa hàng đến bán tại Dubai.

Từ Dubai hàng Trung Quốc bắt đầu thâm nhập các nước vùng Vịnh đầy tiềm năng như Saudi Arabia, Kuwait, Yemen... Thái Lan cũng đã chiếm lĩnh thị trường trái cây ở đây. Trái cây Thái chẳng khác gì trái cây của ta cả. Nhưng họ đã làm rất tốt việc đưa trái cây tươi vào các siêu thị ở Dubai và khắp UAE. Một bịch chôm chôm Thái đóng gói khoảng 500gr bán tại siêu thị là 15 dirham (khoảng 4 USD). Họ làm được điều này là do nắm bắt được thị hiếu của người A-rập, đóng gói và bảo quản tốt. Đặc biệt là họ có đường bay thẳng Bangkok - Dubai với tần xuất ngày 2 chuyến máy bay cỡ lớn loại B.777-200 hoặc A.330. Trên chuyến bay Nội Bài – Bangkok rồi Bangkok - Dubai thì có tới quá nửa hành khách là người Việt, thật tiếc cho Vietnam Airlines (VNA). Nghe nói trước đây VNA đã có đường bay thẳng Hà Nội – Dubai, không hiểu sao lại bỏ. Như vậy, VNA đã nhường hẳn cho hàng không Thái khai thác đường bay Hà Nội - Dubai đầy tiềm năng. Khách ngày một đông, cùng với hàng hoá của các doanh nhân và nguồn khách du lịch từ các nước vùng Vịnh. Người Thái đang làm rất hiệu quả trong việc thu hút khách du lịch từ các nước Hồi giáo vùng Vịnh. Một lợi thế cho VNA nếu mở đường bay Hà Nội - Dubai là xăng máy bay nạp tại đây thuộc loại rẻ nhất thế giới. Đường bay tiềm năng là vậy mà sao đến tận bây giờ VNA vẫn chưa được mở lại?

Dubai dưới sự trị vì của Hoàng thân Mohammed đã tạo nên một xã hội lý tưởng. Đól à một xã hội bình yên cả về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, không có trộm cắp, tệ nạn. Tôi đã ngủ trong nhà người bạn cả đêm mà không khoá cửa. Trẻ em đi học từ mẫu giáo đến đại học không phải đóng tiền, trường đại học ở đây được xây dựng với quy mô hiện đại hơn cả ở những nước có nền giáo dục tiên tiến ở Âu, Mỹ. Đời sống người dân cực kỳ ổn định, GDP đầu người là 34.000 USD nhưng giá xăng chỉ tương đương 6.000 VNĐ. Ở đây người ta không biết đến cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới đang diễn ra, tỉ giá đồng Dirham và USD hơn 20 năm nay không hề thay đổi, 1 USD ăn 3,65 dirham (điều này có thể gây ngạc nhiên cho các chuyên gia tài chính, nhưng đó là sự thật!). Đồ ăn thức uống trừ trong nhà hàng ra, giá ngoài chợ đều tương đương thậm chí nhiều mặt hàng còn rẻ hơn Hà Nội và TP HCM như tôm, cá. Giá tôm hùm biển chỉ vào khoảng 120 ngàn VNĐ/kg, còn tôm sú loại bằng cổ tay giá chỉ vào khoảng 80 VNĐ/kg. Tất cả các loại thực phẩm trên thế giới đều có mặt tại sa mạc phồn thịnh này.

Tại Dubai phần lớn người dân đều có 2 nhà, một để ở và một để cho thuê. Nhà nước hỗ trợ người dân về nhà ở. Tại đây, phân biệt giữa nhà của người có thu nhập thấp với nhà người có thu nhập cao là ô tô để trong garage hay để ngoài trời, còn các ngôi nhà nhìn bên ngoài chẳng có gì khác biệt. Người địa phương kể rằng: Quốc vương đã xây dựng hàng ngàn ngôi nhà ở theo dạng biệt thự để các gia đình nghèo đến ở, chỉ cần đề nghị với chính quyền là được nhận nhà, nhưng rất ít người dân đề nghị vì họ đã quá bằng lòng với cuộc sống, nên chẳng ai muốn nhận là người nghèo để được hưởng ân sủng của nhà vua cả. Đây cũng là chi tiết rất thú vị về lòng tự trọng của công dân.

Mối quan hệ giữa Việt Nam và Dubai cũng như UAE rất tốt. Năm ngoái Hoàng thân Mohammet đã sang thăm Việt Nam và có ấn tượng rất tốt về nước ta. Sau chuyến thăm của ông, truyền hình Dubai đã chiếu một bộ phim dài về đất nước và con người Việt Nam, được người dân rất quan tâm. Theo kế hoạch, thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ sang thăm chính thức Dubai và UAE. Chắc chắn chuyến đi này sẽ đưa mối quan hệ hợp tác giữa hai nước lên một tầm cao mới. Mong rằng các doanh nghiệp Việt Nam sẽ không bỏ lỡ cơ hội tham gia vào thị trường đầy tiềm năng này.

Bến tàu ở Dubai.

Trong chuyến bay sang Dubai, tôi ngồi cạnh một người tóc húi cua trông rất giống người Trung Quốc, nên không tiện bắt chuyện làm quen. Khi quá cảnh ở sân bay Banggkok, chúng tôi vẫn ngồi cạnh nhau. Bất ngờ, bỗng nghe tiếng Bác Hồ đọc tuyên ngôn độc lập: Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do, độc lập và thật sự đã trở thành một nước tự do và độc lập! Mấy anh em trong đoàn lặng người, nhìn xem ai đã mang cái băng ấy theo người. Thì ra người đàn ông ngồi cạnh tôi đã cài Bản tuyên ngôn độc lập làm chuông điện thoại của mình.

Từ đấy chúng tôi thân nhau trong suốt chuyến đi. Anh tên là Sơn quê Thái Bình, hiện sinh sống tại Hải Phòng. Nhóm các anh 5 người sang Dubai được 4 năm, làm thợ sơn. Anh kể mấy anh em sang trước làm thuê rồi đứng ra nhận công trình, về nước gọi thêm anh em sang làm. Công việc thì nhiều, thu nhập cũng khá. Mỗi tháng lương của Sơn được 900 USD, trừ chi phí ăn ở còn lại 500 USD gửi về nhà. Anh bảo bên này việc nhiều, đời sống tốt nhưng buồn lắm. Sau giờ làm anh em thường tụ lại bên nhau mà nhớ nhà. Sứ quán thì ở tận Abu Dabi cách 150km. Mỗi khi nghe thấy ở quê nhà bị thiên tai bão lũ, muốn gửi tiền giúp đỡ mà không có ai đứng ra. Thế đấy! Người Việt mình đi khắp thế giới vì cơm áo nhưng ở đâu họ cũng nhớ về quê nhà, với mong muốn chung tay xây dựng nên một nước Việt Nam giàu mạnh.

Đến phi trường Cairo lúc 18h00, xe và hướng dẫn viên đón, đưa chúng tôi đi ăn tối. Về nhận phòng tại khách sạn awharet El Ahram nghỉ ngơi.

Ngày 3: CAIRO

Ăn sáng xong, chúng tôi tham quan thành phố Cairo, thành phố của hàng ngàn ngọn tháp, thành phố lớn nhất thế giới Á Rập, quan trọng nhất của thế giới Hồi giáo. Khởi hành tham quan Viện bảo tàng Ai Cập (EGYPTIAN MUSEUM), nơi đây chúng tôi được xem và chiêm ngưỡng những cổ vật từ thời Ai Cập cổ đại với dáng vẻ hoàn mỹ, tìm hiểu những bí ẩn của Ai Cập và các xác ướp của các vị vua nổi tiếng như Vua Tutankhamen,… nơi phản ánh sự phong phú của kho tàng văn hóa Ai Cập. Nơi đây được nhiều người trên thế giới biết đến như là một kho tàng sưu tập và lưu giữ rất nhiều di sản văn hóa cổ của Ai Cập, trong đó có đến 150.000 vật phẩm nghệ thuật quí giá của các thời vua Pharaon cổ đại. Tham quan triển lãm tranh giấy papyrus - đây là một trong những phát minh lớn nhất của Ai Cập trước đây. Ăn trưa. Sau đó, chúng tôi được đưa đến tham quan Nhóm Kim tự tháp Giza (GIZA PYRAMIDS) tọa lạc tại quận Gizar. Hùng vĩ và tráng lệ nhất trong đó là Kim tự tháp của vua Cheops, kim tự tháp lớn nhất trong nhóm 3 kim tự tháp, được xây trong triều đại thứ 3 vào khoảng năm 2690 trước công nguyên và đây là một trong 7 kỳ quan cổ của nhân loại. Tham quan Tượng nhân sư (SPHINX) được tạc từ một khối đá, tương truyền rằng mặt sư tử chính là diện mạo của vua Ai Cập cổ đại Chephren. Ăn tối xong, chúng tôi thả bộ dạo phố quanh khu vực khách sạn chứ không dám đi xa. Về lại khách sạn nghỉ ngơi. Chúng tôi vẫn chưa thật sự biết nhiều về Dubai & cairo vì hướng dẫn viên quá tệ, thời gian eo hẹp, thức ăn không hợp khẩu vị, khách sạn cũng không thoải mái.

Băng qua cả châu Á, chúng tôi mới đến được đất nước Ai Cập - cửa ngõ vào châu Phi, chúng tôi ở cách quê nhà 4 múi giờ. Nếu là mùa đông, bạn phải chỉnh đồng hồ lùi lại 5 tiếng.

Quần thể Kim Tự Tháp ở Ai Cập

Ai Cập giáp biển hai mặt, ở giữa có sông Nile chảy qua, song 94% diện tích đất nước này lại là sa mạc. Mới đặt chân đến Cairo, bạn không có cảm giác đang đứng giữa sa mạc vì người xe, nhà cửa rất nhộn nhịp, đông đảo. Chỉ một ngày ở đây, bạn dễ dàng nhận ra sự hiện diện của sa mạc xung quanh.

Viện bảo tàng Greco Romano

Sau vài trận bão cát, nhà cửa dù sơn màu gì cũng ngả sang màu vàng vàng xỉn xỉn của cát. Trong khi ban ngày nắng chang chang, trên 30 độ, thì ban đêm, nhiệt độ giảm xuống còn xấp xỉ 20 - cái khắc nghiệt chỉ có ở sa mạc. Dạo một vòng qua khu chợ trời Cairo, du khách đều lụng thụng trong tấm khăn choàng đầu vừa to vừa dài của dân xứ sa mạc. Suốt chuyến hành trình, tấm khăn rất hữu dụng, tránh nắng buổi sáng và chống lạnh buổi tối.

Đêm Cairo, chúng tôi được thưởng ngoạn một bữa tiệc “Âm nhạc và ánh sáng” đầy ấn tượng. Người ta dùng đèn laser phủ ánh sáng màu lên khắp quần thể kim tự tháp. Toàn bộ những đền tháp ban ngày cũ kỹ, loang lổ giờ đây sống lại trong sự cộng hưởng của âm thanh và ánh sáng. Trên đường xuôi sông Nile, xuống phía Nam Ai Cập, nếu kịp đến Luxor vào các tối cuối tuần, bạn có thể chứng kiến cảnh tượng lộng lẫy này một lần nữa tại quần thể đền Luxor - Karnak.

Nếu Cairo mang dáng dấp của Ai Cập hiện đại thì tại Luxor, bạn vẫn còn cảm thấy bầu không khí Ai Cập cổ xưa, thuần túy. Quần tụ quanh Luxor là một tổng thể di tích, gồm: đền Luxor, đền Karnak, đền Hatshepsut, thung lũng các vì vua, bảo tàng xác ướp Ai Cập...

Kỳ lạ ở chỗ, trong một quần thể kiến trúc nhìn bên ngoài có vẻ từa tựa nhau như kim tự tháp, đền thờ, lăng mộ... nhưng mỗi kiến trúc đều có những nét độc đáo riêng.

Đối lập với quang cảnh sa mạc và dòng sông, Alexandria xanh mướt cây cối và biển. Alexandria tiêu biểu cho diện mạo rất “Tây” của Ai Cập song vẫn giữ nét cổ điển. Bạn có thể thấy du khách mặc bikini nằm dài phơi nắng trên bờ biển, thậm chí, còn có cả những bãi tắm không cần mặc quần áo, nhưng dân địa phương thì tuyệt nhiên không tham dự những nơi như thế.

Ngày 4: CAIRO - ALEXANDRIA (220 km)

Ăn sáng xong, chúng tôi khởi hành đi ALEXANDRIA cách Cairo 110 dặm về phía đông nam. Tham quan Viện Bảo tàng GRECO ROMANO và thư viện ALEXANDRIA.

Thư Viện Hoàng Gia Alexandria, cũng gọi là Thư Viện Lớn hay Thư Viện Alexandria tại thành phố Alexandria, Ai Cập, đã từng là thư viện lớn nhất thế giới. Khoảng năm 290 TCN, pharaoh Ptolemy I Soter cho xây "Museion", trong đó có một viện đại học, một viện hàn lâm và thư viện Alexandria với khoảng 400.000 cuộn (scroll) sách vào lúc bắt đầu hoạt động. Người ta thường ghi rằng thư viện chỉ thực sự hoạt động dưới thời vua kế tiếp là Ptolemy II Philadelphus^[1] (285 - 246 TCN). Vua này đã định chỉ tiêu 500.000 cuộn sách cho Thư Viện.

Theo nguồn tin xưa nhất, Bức thư của Aristeas (thế kỷ 2 TCN), Thư Viện vào lúc đầu được tổ chức bởi Demetrius của Phaleron, một môn đồ của triết gia Aristotle, tức có thể là bạn học với pharaoh Ptolemy I Soter.

Có câu chuyện kể rằng: vua Ptolemy III Euergetes hạ lệnh rằng, ai đến AlexandriaGalen (129 - 216), đều phải kê khai vào danh sách "sách tàu" (vì đi tàu đến); những sách này đều được thư lại của nhà nước sao chép nhanh chóng. Có khi bản gốc được đem vào Thư Viện, và bản sao giao lại cho "khổ chủ". có mang theo sách vỡ viết trên bất cứ chất liệu gì, bằng tiếng gì, theo

Trường hợp sách được viết bằng thứ tiếng khác thì ông cho dịch sang tiếng Hy Lạp. Muốn dịch sách từ một thứ tiếng sang tiếng Hy Lạp, phải có người biết rành cả hai thứ tiếng và có đủ trình độ hiểu biết về lãnh vực đề cập trong sách. Công việc này hẵn đã động viên rất nhiều người trí thức đến từ nhiều nơi. Câu chuyện 72 giáo sĩ Do Thái giáo - mỗi bộ lạc của 12 bộ lạc Do Thái được đại diện bởi 6 vị giáo sĩ - đã đóng cửa làm việc trong 72 ngày trên đảo Pharos để dịch Kinh Thánh Cựu Ước sang tiếng Hy Lạp vẫn còn được lưu truyền đến ngày nay.

Vua Ptolemy III cũng rao mua sách từ khắp các nước mà ông biết đến, trong đó có Rhodes và Athena. Theo Galen, Ptolemy III Euergetes hỏi mượn người Athena bản viết tay nguyên gốc của Aeschylus, Sophocles và Euripides; người Athena đòi số tiền thế chân khổng lồ là 15 talent. Vua Ptolemy III giao đủ tiền, nhưng giữ luôn sách lại, không thèm đổi lấy lại tiền thế chân. Bằng những cách như vậy, Thư Viện dần dần có được đến 90.000 tài liệu được coi là bản nguyên thủy.

Ban đầu, sách Thư Viện phần lớn là những cuộn giấy chỉ thảo (papyrus). Nhưng ngày càng có thêm nhiều cuộn da thuộc, chất liệu thông dụng sau năm 300 TCN. Người ta cho rằng Thư Viện thúc đẩy nhu cầu, khiến cho sách viết trên da thuộc phát triển, vì nhà Ptolemy giữ giấy chỉ thảo dùng cho Thư Viện, nên xuất khẩu giấy này rất ít, các xứ khác phải tìm tòi phát triển chất liệu khác để ghi chép lên.

Theo học giả Carl Sagan, Thư Viện có lúc có đến gần 1 triệu cuộn sách. Ngày nay không còn thư mục nào tồn tại, nên khó biết thực hư ra sao. Nhiều học giả đồng ý với con số xấp xỉ 700.000 cuộn sách trước vụ cháy năm 48 TCN. Vài trăm ngàn cuộn sách có lẽ tương ứng với vài mươi ngàn tựa, vì nhiều tựa sách lại có nhiều dị bản song song với nhau.

Thư Viện, với vai trò là trung tâm nghiên cứu, có chức "chủ bút" (editor), và người chủ bút cũng thường là quản thủ hay viện trưởng. Những vị viện trưởng nổi tiếng có:Zenodotus của Ephesus - nhà văn phạm và phê bình văn học (khoảng 280 TCN)

• Apollonius của Rhodes - thi sĩ trứ tác thiên anh hùng ca (khoảng 250 TCN)
• Eratosthenes - nhà thiên văn, địa lý, sử gia (khoảng 236 - 194 TCN)
• Aristophanes của Byzantium - nhà phê bình văn học (khoảng 194 - 180 TCN)
• Aristarchus của Samothrace - nhà văn phạm (khoảng 180 - 143 TCN)

Thư Viện nằm trong khuôn viên "Museion", nơi có vườn bách thảo, vườn bách thú, đài thiên văn (từ thời Erathosthenes), trường toán học (do Euclid lập ra), hàn lâm viện, v.v... một môi trường lý tưởng cho sự nghiên cứu và viết sách.

Có lẽ Thư Viện chứa sách trong nhiều toà nhà, và có lúc sách đã chất vào một thư viện phụ là đền Serapeum, thờ thần Serapis. Các tài liệu xưa không nói rõ ràng, nên người ta không biết được là đền Serapeum có thu hút tất cả sách của Thư Viện vào một lúc nào đó hay không. Điều này gây thêm khó khăn cho việc xác quyết là Thư Viện đã bị hủy hoại hoàn toàn vào lúc nào.

Vào đầu thế kỷ 2 TCN, bên kia bờ Địa Trung Hải, trên bán đảo Tiểu Á, vua Eumenes II xứ Mysia lập ra một thư viện và trung tâm nghiên cứu ở thủ đô Pergamum, cạnh tranh với Thư Viện Alexandria. Sự cạnh tranh này có thể kích thích sự phát triển của Thư Viện, nhưng cũng có thể làm cho Thư Viện suy kém vì thế kỷ 2 TCN là thời suy đồi của nhà Ptolemy ở Ai Cập.

Bạo chúa Ptolemy VIII Euergetes II (170 TCN-163 TCN, 145 TCN-116 TCN) đuổi các nhà thông thái ra khỏi khu văn hóa Museion. Có lẽ trong một thời gian Thư Viện đã phải ngưng hoạt động. Đồng thời biến cố này cũng có lẽ đã làm mất đi nhiều sách vì các nhà thông thái và các đồ đệ mang đi, vì quân binh thừa dịp đoạt lấy, và vì Thư Viện không được trông coi gìn giữ cẩn thận sau đó.

Đã có nhiều sử liệu nói về những lần Thư Viện bị cháy một phần hay tất cả (những vụ cháy thư viện là điều thông thường, mà việc thay thế các sách viết tay là điều cực kỳ khó khăn, tốn kém và mất nhiều thời gian). Ngày nay chi tiết về những vụ thiêu hủy Thư Viện vẫn còn là đề tài tranh cãi sôi nổi.

Bốn vụ tàn phá dưới đây - có thực hay không - thường được sử sách nhắc đến :

1. Lúc tướng Julius Caesar chiếm Ai Cập năm 48 TCN;
2. Cuộc tấn công của hoàng đế La Mã Aurelian vào thế kỷ 3;
3. Sắc lệnh của hoàng đế Theodosius I, do trưởng phụ (patriarch) Theophilus thi hành năm 391;
4. Sau khi tướng Ả Rập Amr ibn al-As chiếm Alexandria năm 641 một thời gian ngắn.

Về vụ thứ nhất, có đầy đủ chứng cớ là Thư Viện vẫn tồn tại sau đó. Về vụ thứ ba, tài liệu không được xác nhận bởi các tác giả xưa, mà chỉ được "từ đó suy ra" bởi Edward Gibbon từ một câu đơn độc và mơ hồ bởi Paulus Orosius, mà câu đó cũng không chỉ định đền Serapeum. Vụ thứ tư không có tài liệu đương thời nào nói đến.Ý kiến lập lại một thư viện tại vị trí cũ được phát động tại trường đại học Alexandria năm 1974 và được sự ủng hộ của cơ quan UNESCO. Ý kiến này nhanh chóng biến thành một lý tưởng lập một thư viện lớn nhất thế giới, mang màu sắc thời xa xưa, diễn lại sinh hoạt của Thư Viện nguyên thủy: Thư viện Bibliotheca Alexandrina. Thư viện này, tuy chưa đạt được lý tưởng nói trên, nhưng cũng đã được khánh thành ngày 16 tháng 10 năm 2002.

Từ hơn thiên niên kỷ nay, Thư Viện đã được đưa vào nhiều tiểu thuyết, và các loại tác phẩm khác. Gần đây nổi tiếng có:

• Cả 4 trò chơi trên máy vi tính Civilization của Sid Meier đều có để Thư Viện là một Kỳ quan của thế giới mà người chơi có thể xây dựng.
• Trong phim Phim Cleopatra quay năm 1963, ^[20] Thư Viện bị quân của Julius Caesar đốt cháy.
• Tiểu thuyết The Alexandria Link của Steve Berry.
• Tiểu thuyết The Gods of War của Conn Iggulden.
• Trò chơi trên máy vi tính Tomb Raider: The Last Revelation, trong đó một phần thư mục của Thư Viện vẫn còn tồn tại.
• Tiểu thuyết phiêu lưu mạo hiểm "Treasure" ("Kho tàng") của Clive Cussler.

Ngày 5: ALEXANDRIA - CAIRO

Ăn sáng xong, chúng tôi tham quan Cung điện của vua Farouk, khu vườn MONTAZAH với những khu vườn rộng lớn, tham quan toàn cảnh khu thành cổ QUAITBAY và thánh đường Hồi Giáo ABU EL ABBAS.

Ngày 6: CAIRO

Ăn sáng xong, chúng tôi tham quan quần thể thành quách đền đài SALAH EL DIN CITADEL, thánh đường Hồi giáo ALABASTER, Ăn trưa xong, chúng tôi tham quan thành cổ CAIRO - Ăn tối trên thuyền đi trên dòng sông Nile đầy huyền thoại với chương trình múa bụng đặc sắc. Về lại khách sạn nghỉ ngơi.

Ngày 7: CAIRO – DUBAI

Ăn sáng xong, chúng tôi đi tham quan và mua sắm tại chợ Khan-Alili với đầy ắp các hàng lưu niệm dành cho du khách. Trả phòng. Ăn trưa xong, chúng tôi chuẩn bị hành lý ra phi trường đáp chuyến EK926 lúc 19h15 bay đi Dubai, mua sắm trong thời gian 2 tiếng để chờ chuyển tiếp chuyến bay .

Ngày 8: DUBAI - TP.HCM

Đúng 03h15 phút, chúng tôi đáp chuyến bay EK382 đi Thái, tới Bangkok lúc 12h25 đáp tiếp chuyến VN852 lúc 18:00 về lại Saigon. Tới Saigon lúc 19:30 , chúng tôi kết thúc chuyến tham quan.

Tượng Memnon

Tôi bắt đầu cuộc hành trình khám phá Ai Cập bằng chuyến du thuyền xuôi sông Nile hùng vĩ. Đồng hành cùng chúng tôi là hàng trăm chiếc du thuyền ngược xuôi trên sông. Khung cảnh ấy có thể khiến ta liên tưởng đến những hình ảnh trong bộ phim Tất cả những dòng sông đều chảy.

Sông Nile

Sông Nile dài 6.650km bắt nguồn từ hai nhánh chính là xích đạo Đông Phi và vùng Ethiopia, chảy ngang qua Ai Cập và cuối cùng đổ ra vùng biển Địa Trung Hải. Dòng sông này được xem là quan trọng nhất của lục địa đen và cũng là một trong hai dòng sông dài nhất thế giới, góp phần không nhỏ vào việc hình thành nên một trong những nền văn minh cổ nhất của nhân loại - nền văn minh Ai Cập.

Với địa hình 94% sa mạc, đất nước Ai Cập gần như sống dựa vào sông Nile. Nhìn vào bản đồ chụp từ vệ tinh, ta sẽ thấy cả Ai Cập là một màu trắng xóa của cát, ngoại trừ một dải màu xanh ngắt của lưu vực sông Nile.

Dọc sông Nile

Nước của sông Nile trong xanh quyến rũ đến lạ kỳ. Màu nước ở đây gần giống màu xanh biếc đặc trưng của vùng biển Địa Trung Hải. Khi ánh hoàng hôn bắt đầu buông xuống phía sau những núi cát của hoang mạc thì sông Nile càng trở nên huyền ảo, với những bụi cọ cùng bóng người cưỡi lừa chậm rãi đi dọc hai bờ sông.

Điểm dừng chân đầu tiên của tôi là thành phố Luxor, nơi từng là thủ đô Thèbes huyền thoại của Ai Cập cổ đại. Được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới từ năm 1979, Thèbes nổi tiếng nhờ di sản đặc biệt của các đời pharaon còn tồn tại đến ngày nay như đền Karnak, đền Luxor, thung lũng các vì vua, thung lũng các hoàng hậu và những bức tượng Memnon... Bởi vậy, không có gì khó hiểu khi Luxor là một trong những thành phố có mật độ khách du lịch đông nhất đất nước Ai Cập.

Đền Karnak

Ngôi đền đầu tiên trong chuyến viếng thăm các di sản thành Thèbes là đền Karnak. Đây là quần thể đền lớn nhất Ai Cập còn tồn tại cho đến ngày nay và cũng là một trong những địa điểm khảo cổ quan trọng nhất của Ai Cập. Đền nằm phía đông của sông Nile, được xây dựng niên đại từ 1580 - 1160 năm trước Công nguyên. Theo các nhà nghiên cứu, đền Karnak luôn là nơi thờ cúng chính các vua pharaon trong vòng gần 2.000 năm và cũng là nơi linh thiêng nhất của người Ai Cập.

Hàng sư tử đầu cừu dẫn vào đền Karnak

Lối vào cổng chính của đền nằm giữa hai hàng sư tử đầu cừu. Trong đền hiện còn lưu giữ hàng trăm cột đá cao 16m, đường kính rộng hơn 1m. Theo quan niệm của người Ai Cập cổ đại, cột đá là những cây hoa mọc lên từ đất. Do đó trên đỉnh những cột đá trong các ngôi đền cổ ta thường thấy chạm khắc các hình hoa văn mềm mại. Tường của đền được trang trí bằng các phù điêu miêu tả các pharaon dùng cung tên tiêu diệt cái ác.

Một điều đáng chú ý là các hình vẽ của pharaon luôn to lớn hơn các hình khác, hình càng lớn thì tầm vóc giá trị của pharaon càng tăng. Đối với người Ai Cập cổ đại, bất kể thực tế thế nào, pharaon luôn là người đúng và đại diện cho chính nghĩa.

Tượng Memnon

Rời đền Karnak, tôi lên đường đi thăm thung lũng các vị vua và hoàng hậu. Trên đường đi, tôi ghé thăm hai bức tượng đá Memnon nằm ở phía tây thành phố Thèbes. Tượng được làm từ các khối đá riêng lẻ dưới triều đại phong kiến thứ XVIII (khoảng năm 1400 trước Công nguyên), được người Ai Cập vận chuyển từ miền bắc đến đây. Tượng phía nam cao 21m và nặng 1.305 tấn, tượng phía bắc cao 21m và nặng 1.360 tấn.

Trương truyền, vào mỗi sớm bình minh, khi ánh nắng đầu tiên chạm vào hai pho tượng thì một tượng sẽ thổi sáo và tượng kia phát ra tiếng động. Cho đến ngày người La Mã xâm chiếm Ai Cập, vì hiếu kỳ hoàng đế La Mã Septimius Severus đã cho phá hai bức tượng ra (khoảng năm 200 sau Công nguyên) để tìm hiểu nhưng không khám phá được bí mật của người Ai Cập. Kể từ đó, sau khi được lắp ráp lại, cả hai bức tượng đều câm lặng cho đến ngày nay.

Đền Karnak

Qua khỏi hai tượng đá khổng lồ, tôi đặt chân đến thung lũng các vị vua. Đây là một bãi sa mạc rộng mêng mông nằm dưới chân dãy núi Libya đổ ra hướng thung lũng sông Nile. Các vua pharaon chọn nơi đây làm nơi yên nghỉ của mình. Có khoảng 63 vị vua thuộc triều đại thứ XVIII - XIX - XX (niên đại khoảng từ 1539 - 1075 trước Công nguyên) được chôn cất ở đây. Các ngôi mộ được xây chìm dưới lòng đất. Lối vào là các cửa hầm nhỏ.

Ngày nay, thung lũng các vị vua mở cửa hạn chế với du khách vì lý do bảo tồn. Cũng có thể do người Ai Cập không muốn du khách khuấy động vùng đất thiêng của họ. Khách du lịch khi vào bên trong tuyệt đối không được phép chụp hình, nếu phát hiện sẽ bị xóa thẻ nhớ và phạt 200 LE (đơn vị tiền tệ Ai Cập - 1 LE bằng khoảng 3.000 đồng Việt Nam).

Đền Karnak

Nằm cách không xa thung lũng các vị vua là thung lũng của các hoàng hậu. Đây là nơi chôn cất các hoàng hậu, con gái, đôi khi là con trai không kế vị của các vua pharaon. Người ta tính được có ít nhất 80 ngôi mộ cổ nằm dưới thung lũng này, trong số đó có mộ của hoàng hậu Néfertari nổi tiếng về nhan sắc, vợ của vua Ramsès II. Ông là vị vua pharaon thứ 3, vương triều thứ XIX, được xem là một trong những vị vua vĩ đại có quyền lực và được ca tụng nhất trong lịch sử nước Ai Cập.

Cũng như thung lũng các vị vua, công tác bảo tồn trong thung lũng các hoàng hậu được tiến hành khá nghiêm ngặt.

Du lịch bằng khinh khí cầu

Chặng đầu tiên trong chuyến hành trình khám phá Ai Cập của tôi được kết thúc bằng một trận bão cát sa mạc. Bão cát đến hết sức bất ngờ. Chỉ trong vài giây, ánh nắng hoàng hôn bị che phủ bởi những đám mây đen ngày càng lớn kéo về từ phía bên kia sông. Gió mỗi lúc càng mạnh kèm theo âm thanh và cát. Chỉ trong phút chốc, cả thành phố gần như bị bao trùm trong khối cát khổng lồ của sa mạc. Đêm hôm ấy bão cát đã làm gãy nhiều cây xanh và làm đổ vỡ rất nhiều cột đèn đường.

Đêm Ả Rập

Rời Luxor, chiếc du thuyền xuôi theo dòng sông Nile đưa tôi đi khám phá tiếp các vùng đất kỳ thú khác của Ai Cập. Mặc dù mới trải qua một phần của hành trình nhưng tôi cũng như các du khách đến từ phương xa, tất cả đều sửng sốt và thán phục khi chiêm ngưỡng các di sản của nền văn minh Ai Cập - vô cùng vĩ đại và huyền bí.

Nhóm 3 Kim tự tháp lớn nhất Ai Cập ở khu Giza dưới trời nắng.

Đền thờ nữ hoàng Hatchepsut tựa lưng vào vách núi.

Đền thờ Luxor huyền bí trong ánh đèn với những bức tượng khổng lồ.

Du thuyền lướt giữa sông Nile mênh mông.

Tượng một Pharaoh trong đền thờ Karnak.

Sa mạc phía tây Ai Cập nhìn từ trên máy bay.

Thung lũng hầm mộ của những vị vua Ai Cập cổ đại.

Sông Nile nhìn từ trên cao xuống giống như một dải lụa.Chia tay Luxor và các di tích của thành Thèbes, chúng tôi đi thuyền xuôi theo dòng sông Nile hiền hòa quyến rũ. Sẽ không có gì thú vị hơn khi khám phá Ai Cập bằng con đường này bởi sông Nile là cái nôi của nền văn minh Ai Cập. Gần như tất cả tinh hoa của một thời Pharaon huy hoàng đều tập trung hai bên bờ sông này. Đền Edfou Chặng dừng chân tiếp theo của tôi là Edfou, một thành phố nhỏ ở tả ngạn sông Nile, cách thủ đô Cairo 755km. Edfou nổi tiếng bởi ngôi đền cổ cùng tên - đền Edfou - được xây dựng từ năm 237 đến năm 57 trước Công nguyên. Đền có chiều dài 137m, cao 36m và rộng 79m, thờ thần chim Horus - được xem là một trong những ngôi đền lớn và hoàn hảo nhất Ai Cập, chỉ đứng sau đền Karnak. Đến đây, du khách sẽ được chiêm ngưỡng các hình họa khắc trên tường đền miêu tả các nghi lễ truyền thống của các vị vua Pharaon cũng như cách thức người Ai Cập cổ đại tiến hành xây dựng công trình trên sa mạc mà không bị lún. Ví dụ trong đó có hình vẽ miêu tả cảnh người Ai Cập đang dùng dụng cụ để tìm mạch nước ngầm. Người Ai Cập cho rằng muốn xây được đền ở sa mạc nhưng không bị lún thì phải tìm nền đá granic tự nhiên hoặc nơi có mạch nước ngầm. Thực tế đã chứng minh nhiều công trình trải qua hơn 3.000 năm mà vẫn đứng vững cho đến tận ngày nay. Đền Kom Ombo Ngôi đền tiếp theo trong chuyến đi là đền Kom Ombo nằm phía hữu ngạn sông Nile. Đền xây dựng từ những năm đầu thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên bởi triều đại nhà Ptolemy thứ IV và hoàn thành vào thế kỷ thứ 3 (triều đại người Hi Lạp cai trị Ai Cập). Bởi vậy bên trong đền còn mang một số nét kiến trúc Hi Lạp và La Mã. Đây là nơi thờ thần Sobek (thần có đầu cá sấu) và thần Horus (thần có đầu chim) nên còn được gọi là “đền thờ hai thần”. Đền Kom Ombo Tham quan các ngôi đền cổ, chúng ta nhận thấy một điều thú vị là người Ai Cập cổ đại thờ cúng các vị thần xuất thân từ một số loài vật. Thường thì họ dùng đầu của một số loài vật có thật, cách điệu lại cho hơi khác thường và gắn với thân người để tạo nên hình ảnh thánh thần. Chẳng hạn như thần Sobek (thần đầu cá sấu), thần Horus (thần đầu chim) hay thần Set (thần đầu chó), một trong những vị thần lâu đời nhất trong truyền thuyết Ai Cập cổ đại. Assouan Đồ ăn McDonal's được đưa tận nhà bằng xe Vespa tại Assouan Tiếp tục hành trình xuôi sông Nile, chúng tôi ghé lại Assouan, thành phố được UNESCO chọn làm “thành phố hòa bình”. Trong quá khứ Assouan từng là cửa ngõ chính ra vào của lục địa đen. Người dân Assouan đã có thói quen tiếp xúc với người nước ngoài từ thời xa xưa, có lẽ vì vậy họ luôn rất thân thiện. Đập thủy điện hồ Nasser Đến Assouan, khách du lịch thường được giới thiệu đi thăm đập thủy điện khổng lồ Assouan và hồ Naser, hồ nhân tạo lớn nhất thế giới. Công trình hiện đại này là niềm tự hào của người dân Ai Cập. Để xây đập thủy điện Assouan người ta phải cần đến 30.000 người làm việc liên tục trong vòng 11 năm và khối lượng đá được sử dụng để xây đập thủy điện này lớn gấp 17 lần lượng đá sử dụng để xây kim tự tháp Kheops vĩ đại. Hồ Nasser có chiều dài 550km, chiều rộng trung bình 10km và chiều rộng tối đa là 35km, với tổng diện tích 5.250km2. Sau khi xây xong, đập thủy điện Assouan cung cấp 50% điện cho toàn Ai Cập. Bên cạnh đó lượng nước ngọt dự trữ của hồ Nasser còn được dùng để phục vụ canh tác nông nghiệp ngay giữa sa mạc. Tuy nhiên, công trình đập thủy điện cũng gây ra nhiều thiệt hại không nhỏ, trong đó đáng kể nhất là việc nhấn chìm các ngôi đền cổ Philae và Abu Simbel khiến Chính phủ Ai Cập phải di dời chúng đến nơi khác. Đền Philae Đền Philae được xây dựng trong khoảng năm 380-362 trước Công nguyên nhằm tôn vinh nữ thần Isis trên đảo Philae gần Assouan. Ngay sau khi người Anh xây dựng đập thủy điện thủy điện đầu tiên ở Assouan vào năm 1894 thì một phần đảo Philae bị nhấn chìm trong nước của sông Nile. Khi Chính phủ Ai Cập quyết định xây dựng đập thủy điện thứ hai vào năm 1979 thì đền Philae có nguy cơ hoàn toàn bị nhấn chìm trong biển nước. Để cứu ngôi đền cổ, Ai Cập đã kết hợp cùng UNESCO tiến hành di dời đền Philae sang một đảo khác có địa hình tương tự đảo Philae nằm cách đó 300m. Toàn bộ ngôi đền đã được cắt nhỏ từng phần và ráp lại y nguyên tại địa điểm mới. Để tới được đền Philae, du khách phải đi thuyền khoảng 15 phút. Đền Ramsès II (Abu Simbel) Khác với đền Philae, đền Abu Simbel (bao gồm 2 đền) được xây dựng giữa sa mạc. Ngôi đền này cũng bị đe dọa bởi việc xây dựng hồ thủy điện Nasser. Việc di chuyển hai đền này cũng rất kỳ công. Người ta đã cắt hai đền thành từng khối đá nặng từ 10-20 tấn và di chuyển đến địa điểm ngày nay (cao hơn vị trí của ngôi đền cũ 65m). Khối đá đầu tiên được cắt ra sẽ là khối đá cuối cùng được ráp lại tại địa điểm mới. Từ Assouan, chúng tôi lấy xe buýt vượt sa mạc Nubia dài gần 280km để đến đền Abu Simbel. Khi đi qua sa mạc, các xe chở khách du lịch bắt buộc phải đi thành đoàn, không được xé lẻ. Trên xe nào cũng có lính vũ trang bảo vệ. Quân đội và cảnh sát hiện diện khắp mọi nơi có khách du lịch. Sau vụ khủng bố ngày 2-3-2009 ở ngay trung tâm Cairo làm một học sinh Pháp thiệt mạng, an ninh đã được siết chặt hơn. Khi đi qua sa mạc, thỉnh thoảng chúng tôi lại bắt gặp một xác xe buýt cháy rụi, có lẽ là tàn tích của một cuộc tấn công. Chuyến vượt sa mạc trở nên thú vị hơn khi tôi lần đầu tiên được biết đến ảo giác về nước và ốc đảo. Hồ Nasser gần Philae Sau hơn 4 giờ trên xe, cuối cùng chúng tôi đã đặt chân đến ngôi đền nổi tiếng Abu Simbel. Đền Abu Simbel là một quần thể gồm hai ngôi đền. Đền thờ lớn thờ các vị thần của Ai Cập, thực chất là để tôn vinh pharaon Ramsès II, vị vua có nhiều quyền lực nhất và được nói đến nhiều nhất trong huyền thoại Ai Cập cổ đại. Đền nhỏ thờ vợ vua Ramsès II, hoàng hậu Néfertari nổi tiếng về nhan sắc. Hai ngôi được đục vào trong hai ngọn đồi. Trước cửa đền thờ vua Ramsès II có 4 pho tượng khổng lồ cao 20m. Một trong bốn pho tượng bị đổ vỡ một nửa thân trên. Phần đá ấy vẫn được người Ai Cập để nguyên dưới chân tượng như khi rơi xuống. Đền thờ hoàng hậu cũng có tượng trấn trước cửa nhưng mang phong cách duyên dáng mềm mại hơn. Chiêm ngưỡng hai ngôi đền Abu Simbel, ta sẽ càng bất ngờ và thán phục hơn khi biết rằng các ngôi đền này đã được xây dựng từ cách đây hơn 3.200 năm. Hoàng hôn trên sông Nile Từ đền Abu Simbel, chúng tôi đi thẳng ra sân bay cùng tên nằm gần đó để cất cánh đi Cairo, thủ đô Ai Cập. Những ấn tượng về sự vĩ đại của nền văn minh Ai Cập cổ đại vừa được chiêm ngưỡng khiến tôi lại càng háo hức hướng về kỳ quan sắp đến - kim tự tháp.Chặng dừng chân cuối cùng trong chuyến hành trình xuyên Ai Cập của tôi là Cairo, nơi được mệnh danh Thành phố ngàn tháp. Thành phố thủ đô này có mật độ dân số rất cao với 17 triệu dân. Đến đây, ta sẽ được chứng kiến đủ phương tiện giao thông, đặc biệt là các loại ôtô cũ được tận dụng tối đa. Ai Cập là một quốc gia có nguồn tài nguyên dầu mỏ nên giá xăng ở đây khá rẻ. Khi đến Cairo, các bạn đừng ngại đi taxi bởi phương tiện di chuyển này vừa nhanh vừa rẻ với giá trung bình khoảng 35 L.E cho đoạn đường 20km. Đền thờ Al-Azhar Tên Ngàn tháp được gắn cho Cairo bởi ở đây có hơn 1.000 đền thờ Hồi giáo với hơn 1.000 ngọn tháp theo lối kiến trúc Islam khác nhau. Những ngọn tháp cao, thanh mảnh xuyên bầu trời đêm Ả Rập là hình ảnh quen thuộc thường thấy của Cairo. Đã có thời là thủ đô thế giới của Hồi giáo Cairo mang đậm phong cách kiến trúc và văn hóa đạo Hồi. Hai đền thờ Hồi giáo nổi tiếng nhất ở đây là đền Al-Azhar được xây dựng năm 970 và đền Al-Hussein xây dựng năm 1154. Đền Al-Hussein là một trong những nơi linh thiêng nhất của người Hồi giáo Chiite. Vào tham quan bên trong đền hoàn toàn miễn phí và được phép chụp hình. Khi vào các đền thờ Hồi giáo, bạn phải bỏ giày dép ở bên ngoài và phụ nữ phải trùm khăn che đầu. Đền Al-Azhar Tới Cairo, bạn đừng quên ghé thăm chợ Khân el Khalili mà người Ả Rập hay gọi là souk. Nằm trong khu vực đền Al-Azhar và Al-Hussein, đây là một trong những nơi tập trung khách du lịch đông nhất ở Cairo. Lang thang trong những con hẻm nhỏ đông người, tôi có cảm giác như khung cảnh trong chợ vẫn y nguyên như cách đây 600 năm. Với hàng hóa vô cùng đa dạng và giá cả phải chăng, có thể nói đây là nơi lý tưởng nhất để mua sắm ở Ai Cập. Có điều cần lưu ý là tại Ai Cập người ta không bao giờ nói đúng giá. Nhiều khi chỉ trả 1/10 giá của người bán đưa ra nhưng bạn vẫn bị hớ. Tuy nhiên, ở trong chợ Khân el Khalili phần lớn người ta nói thách không nhiều lắm nên bạn có thể yên tâm mặc cả mua hàng. Góc chợ Khân el Khalili Một ấn tượng khác của Cairo đối với du khách là sự chênh lệch giàu nghèo rất lớn. Bên cạnh những khách sạn “7 sao” phần lớn chỉ dành cho các thương gia và các ông hoàng Ả Rập là những khu nhà ổ chuột mà dân cư lao động nghèo sống chen chúc đến ngột ngạt, nơi mà mật độ dân số có thể lên đến 17 người/m². Thậm chí, ở Cairo còn có nhiều nơi mà người sống cùng ở chung với người chết, đó là những khu nghĩa trang. Ở đây, người ta dựng nhà trên mồ mả của những người đã chết. Vì vậy những khu nghĩa trang này còn được gọi là khu phố “những người chết sống”. Thành phố Cairo nhìn từ trên cao. Sông Nile êm đềm chảy qua thành phố Cairo. Quần thể kim tự tháp tại Ai Cập. Du khách tụ tập dưới chân kim tự tháp. Tượng nhân sư khổng lồ. Một khu chợ tại Cairo Du khách khi đến Cairo sẽ không thể bỏ qua một địa danh đặc biệt cũng là mục đích chính của hành trình khám phá Ai Cập: các kim tự tháp Giza. Cách Cairo chừng 20km, đây là một quần thể tập trung nhiều công trình vĩ đại từ thời các pharaon. Kim tự tháp Khafre và Cheops Trong số hơn 100 kim tự tháp lớn nhỏ nằm rải rác trong khu vực, công trình lớn nhất, nổi tiếng nhất là kim tự tháp Kheops hay còn được biết đến dưới tên Đại kim tự tháp. Đây chính là kỳ quan duy nhất trong 7 kỳ quan thế giới cổ đại còn tồn tại đến ngày nay. Có nhiều giả thuyết khác nhau về thời điểm xây dựng và hoàn thành kim tự tháp Kheops, trong đó giả thuyết được nhiều người ủng hộ nhất là năm 2.560 TCN. Cách đó không xa còn có kim tự tháp Khafre. Nhìn bề ngoài, kim tự tháp Khafre có vẻ cao hơn cả Đại kim tự tháp do được xây trên khu đất cao hơn. Phía trước kim tự tháp Khafre trấn ngự bức tượng nhân sư khổng lổ. Người Ai Cập dùng hình tượng nhân sư để xua đuổi tà ma và canh giữ kim tự tháp. Tượng nhân sư có chiều rộng 5m, cao 20m và dài đến 74m. Người dân bản xứ bên Kim tự tháp Khafre Trải qua bao thời gian nhưng các kim tự tháp vẫn gần như không bị hư hại. Duy có lớp vỏ bên ngoài của kim tự tháp không còn, một phần bị phá hủy do động đất, một phần bị gỡ ra để xây dựng nhà thờ và pháo đài ở gần đó. Ở Cairo người ta xác định được 5 công trình có sử dụng đá của kim tự tháp. Ngày nay, ta có thể chiêm ngưỡng phần còn sót lại của lớp vỏ bọc trên đỉnh kim tự tháp Khafre. Rất xứng với danh hiệu kỳ quan thế giới, các kim tự tháp Ai Cập làm bạn choáng ngợp không chỉ vì sự vĩ đại mà còn cả bởi những bí ẩn vẫn chưa có lời giải đáp. Chẳng hạn như nếu ta lấy chiều cao 146,5m của Đại kim tự tháp nhân với 1.000 triệu thì tương đương với khoảng cách từ Trái đất tới Mặt trời; lấy 2 lần chiều cao tháp chia cho diện tích tháp sẽ ra số pi (3,14159)… Dịch vụ cho thuê lạc đà Đến thăm kim tự tháp, bạn cũng có thể thuê ngựa hay lạc đà để dạo một vòng trong sa mạc. Những chú lạc đà có khuôn mặt hóm hỉnh với miệng như đang cười sẽ khiến bạn có thêm một hình ảnh khó quên về đất nước này. Bảo tàng Cairo Tutankhamun ... Chiếc máy bay vội vã cất cánh trong đêm đưa tôi rời xa Ai Cập. Hành trang trở về của tôi nặng trĩu những pho tượng pharaon, kim tự tháp, các món quà lưu niệm bằng một loại đá đặc biệt của vùng. Cuộc hành trình đã kết thúc nhưng ấn tượng của chuyến đi vẫn mãi y nguyên.Ai từng đến Ai Cập một lần chắc cũng sẽ như tôi không bao giờ quên những hình ảnh nhân sư, pharaon, kim tự tháp, các ngôi đền cổ soi bóng xuống dòng sông Nile và nhiều bí ẩn chưa có lời giải đáp về một nền văn minh vĩ đại. 3. Another Aerial View of The Great Pyramids, September 10, 1983 Jumhuriyat Misr al-Arabiyah – Arab Republic of Egypt 4. Horseback Riders On Their Way to The Great Pyramids Jumhuriyat Misr al-Arabiyah – Arab Republic of Egypt Large Medium Original 5. The Great Sphinx of Giza and One of The Great Pyramids Jumhuriyat Misr al-Arabiyah – Arab Republic of Egypt 7. Aerial Front-View of Two of The Great Pyramids and West Cairo, November 9, 1980 Jumhuriyat Misr al-Arabiyah – Arab Republic of Egypt 8. Another View of The Great Sphinx of Giza and One of The Great Pyramids Jumhuriyat Misr al-Arabiyah – Arab Republic of Egypt